Əmək Məcəlləsinin 72-ci maddəsi, “Əmək vəzifələrinin kobud şəkildə pozulması hesab edilən hallar”, işçinin əmək vəzifələrini ciddi şəkildə pozduğu halları müəyyən edir. Bu hallara aşağıdakılar daxildir:

  • Öz xəstəliyi, yaxın qohumunun xəstələnməsi və ya vəfatı istisna olmaqla, işçinin bütün iş günü ərzində işə gəlməməsi.

Məsələn, bir işçi heç bir xəbər vermədən bir gün işə gəlmir və həmin gün onunla əlaqə qurmaq mümkün olmur. Ertəsi gün də işçinin işə gəlməməsi səbəbindən işəgötürən onun əmək müqaviləsini ləğv etmək qərarına gəlir. Əgər işçi uzun müddət işə gəlmirsə və ondan xəbər alınmırsa, işçinin yaşayış ünvanına yazılı xəbərdarlıq göndərilə bilər. Lakin bir müddət sonra işçi xəstəlik vərəqəsi təqdim edərək, işə gəlməməsinin səbəbini açıqlayarsa, işəgötürən əmək müqaviləsini yenidən qüvvəyə mindirməyə məcbur ola bilər. İşəgötürən bəzi hallarda xitam verdiyi əmək müqaviləsini bərpa etməkdən boyun qaçıra bilər. Belə hallarda işçi, əmək müqaviləsinin ləğv edilməsinin əsassız olduğunu düşünərək Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinə və ya məhkəməyə müraciət edə bilər və çox vaxt prosesdən qalib ayrılar.

Bu məsələdə, 72-ci maddənin “c” bəndində göstərilən üzrlü səbəblərə diqqət yetirilməlidir. Bu səbəblərə aşağıdakılar daxildir:

  • İşçinin özünün xəstəliyi;
  • Yaxın qohumunun xəstələnməsi;
  • Yaxın qohumunun vəfatı.

İşçinin özünün xəstələnməsi halında, xəstəlik vərəqəsi təqdim etməsi kifayətdir. Yaxın qohum dedikdə isə, Əmək Məcəlləsinin 296-cı maddəsinin qeyd hissəsində göstərildiyi kimi, işçinin atası, anası, babası, nənəsi, əri (arvadı), uşaqları, bacıları, qardaşları, qudaları, ərinin (arvadının) valideynləri və qardaşları, bacıları nəzərdə tutulur.

İki məqama xüsusi diqqət yetirilməlidir:

  1. Əgər işçi üzrsüz səbəbdən işə gün ərzində hətta 10 dəqiqə də gəlmişsə, işəgötürən əmək müqaviləsini 70-ci maddənin “ç” bəndi ilə ləğv edə bilməz.
  2. İşçinin işə gəlməməsi işəgötürənin fəaliyyətinə necə təsir edir? Əmək Məcəlləsinin 71-ci maddəsinə əsasən, işçinin işə qəsdən və ya səhlənkarlıqla gəlməməsi işin, istehsalın və icra intizamının normal gedişatını pozmalı və ya mülkiyyətçinin, işəgötürənin və əmək kollektivinin hüquqlarına və qanuni mənafelərinə zərər verməlidir.

Məsələn, mühasib vəzifəsində çalışan bir işçinin bir gün üzrsüz səbəbdən işə gəlməməsi səbəbindən işəgötürən onun əmək müqaviləsini 70-ci maddənin “ç” bəndi ilə ləğv etmək istədikdə, işəgötürən mütləq olaraq həmin işçinin işə gəlməməsinin iş yerində işin və icra intizamının normal gedişatını pozduğunu və ya hüquqlarına zərər verdiyini sübut etməlidir. Əks halda, işçinin əmək müqaviləsinin ləğvi əsassız sayılacaq və məhkəmə işçinin işə bərpa olunmasına qərar verəcəkdir.